Er zijn dagen dat de wereld zich aan me voordoet als onvoorspelbaar en gevaarlijk. De angst begint als een kralenketting die breekt. Ik schrik en grijp nog naar mijn hals, maar het is al te laat. De kraaltjes stuiteren alle richtingen uit. Het kost me weken om alle kraaltjes weer bij elkaar te zoeken, te sorteren en opnieuw te rijgen. Soms mist er één.
Een witte tuinstoel op een kaal gazon maakt me droevig. Ik ben als een vreemdeling in mijn eigen woning. De wegen op de landkaart zijn mij onbekend. Geen route staat aangegeven. Alleen ligt er nog een omgevallen paddenstoel op de kruising. Mijn vrienden leven in rijtjeshuizen achter dubbel glas. Ik blijf ook binnen en zit aan de lange tafel, ooit bedoeld voor grote pannen met gerechten uit kookboeken. Een schort hangt aan een haakje. Af en toe duwt, nog hoopvol, de hond zijn snoet tegen mijn hand. Ik aai, maar voel niet de warmte van haar vacht. Het papier voor me blijft wit.
Mijn woorden wachten op een muze. De wereld kan mijn muze zijn. Ik ken de mensen. Ik ken de kale man. De kale man die aan zijn bot kluift. Zijn handen nog zwart van de olie. We zouden geliefden kunnen zijn. Ik weet hoe zijn gereedschap werkt. Ik weet hoe een waterpomptang draait rond een hardnekkig vastzittende moer. Ik ken het geluid van een sleutel die valt op een betonvloer. Ik ken de zomerhit die uit de boxen schalt. Ik draai voor hem de kalenderplaten door tot mei, waar de blonde vrouw op rolschaatsen haar rokje omhoog tilt. Ik drink zijn slappe koffie uit de automaat. Ik ben ertoe bereid.
Ik ken ook de huisarts. Zijn mooie vrouw lacht al jaren niet meer. Het huisje in Frankrijk overwoekert. Het onderzoeken van wratten, kleine breuken, buikpijn en benauwdheid heeft hij overgedragen aan zijn assistente. Hoge koorts en overgeven alarmeren hem pas wanneer het langer dan drie dagen aanhoudt. Een lijf praat niet en alleen de afwijkingen interesseren hem. Een kind met drie ballen vindt hij mooi of het hechten van een wond in een zachte lip. In de weekenden draagt hij een oude vieze jas. Met zijn grote rubberlaarzen loopt hij expres over de zojuist gedweilde keukenvloer. Het warme lijf van een dood konijn troost hem. De kruitdampen verjagen zijn sombere gevoel. Zijn vrouw bereidt het dier.
Een leven is gevuld met opmerkelijke details. Soms klinkt er een voice-over in mijn hoofd als in een natuurfilm. De stem vertelt over een leeuwin maar ik zie savannegras en uitgebleekte lucht. De stem vertelt over een leeuwin die zich klaar maakt voor de jacht, maar ik zie hoe ze haar lome poten strekt, haar lijf schudt en haar ogen toeknijpt. Waarnemen is het enige waartoe wij bereid moeten zijn om te weten welke afstand we tot elkaar moeten bewaren.
Het verschil tussen moorden en doden zit in de noodzaak die leidt tot de daad. Er is een duister spel gaande. Zie de mens als een bacterie en ineens begrijp je ons doel. Wij zijn niet op aarde om de wereld in stand te houden, maar om ons te vermeerderen. Tot we omkomen in onszelf. Pas als je niet lang meer te leven hebt, is de schaduw van een kersenboom voldoende om gelukkig te zijn.
© Joke van Vliet 2019
Joke van Vliet 